Skip links
Η εικόνα μιας γυναίκας πάνω στη ζυγαριά ενώ κρατάει στα χέρια της ντονατς.

Ημέρες με ελεύθερα γεύματα στη δίαιτα: Βοηθούν ή όχι σε καλύτερα αποτελέσματα;

Είσαι σε δίαιτα, και έχεις δει ήδη τα αποτελέσματα στη ζυγαριά. Παρά την αυτοπεποίθηση που νιώθεις, η διαρκής δίαιτα μπορεί να σε έχει κουράσει και σκέφτεσαι να αφεθείς σε διατροφικές ατασθαλίες

Κυρίως σε αυτή την φυσιολογική ψυχολογική επιβάρυνση βασίζεται η τακτική των ελεύθερων γευμάτων ή ημερών (cheat meals ή cheat days αντίστοιχα), που ακολουθούν αρκετοί. 

Το ζήτημα είναι αν όντως αποτελούν μια αποτελεσματική προσέγγιση ή αν μπορεί να σε απομακρύνουν από τον στόχο σου.

Τι εννοούμε με τον όρο ελεύθερα γεύματα (cheat meals);

Είναι μια τακτική κατά την οποία μπορείς να φας ένα γεύμα που δεν ακολουθεί το διατροφικό σου πλάνο: είτε αυτό αφορά τις θερμίδες που περιέχει, είτε τα θρεπτικά συστατικά. Για παράδειγμα, αν έχεις περιορίσει σημαντικά τους υδατάνθρακες, να φας μια μεγάλη μερίδα μακαρόνια ή πατάτες.  

Ο τρόπος που ερμηνεύουν οι περισσότεροι το cheat meal είναι ότι έχεις την απόλυτη ελευθερία να φας ότι θέλεις. Στην περίπτωση του cheat day, θεωρητικά μπορείς να φας ό,τι θέλεις στη διάρκεια μιας ολόκληρης ημέρας.

Πώς έχει προκύψει η τακτική των ελεύθερων γευμάτων (cheat meals); 

Βασίζεται στη θεωρία, ότι ο ρυθμός που καίει ο οργανισμός σου θερμίδες αναπόφευκτα μειώνεται καθώς μειώνεται και το βάρος σου. Επίσης, η απώλεια βάρους επηρεάζει ορμόνες, όπως η λεπτίνη, που μπορεί να σε κάνουν να πεινάς περισσότερο. Πρόκειται για μηχανισμούς που έχουν ενοχοποιηθεί και για το φαινόμενο plateau: όταν δηλαδή ενώ ακολουθείς πιστά τη δίαιτά σου, σταματάει η απώλεια κιλών. 

Υπάρχει λοιπόν η θεωρία, ότι η τακτική των ελεύθερων γευμάτων μπορεί να υπερβεί αυτά το φαινόμενα.

Είναι αποτελεσματική η τακτική των ελεύθερων γευμάτων (cheat meals);

Παρά τη φήμη τους, η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε επαρκή δεδομένα από τους επιστήμονες, που να υποστηρίζουν ότι μπορεί πράγματι τα cheat meals να βοηθήσουν.

Όσον αφορά σε θετικές επιδράσεις των ελεύθερων γευμάτων στο βάρος και στα ποσοστά λίπους, αυτές έχουν καταγραφεί σε αθλητές. Μάλιστα, αυτό που μπορεί να ερμηνεύουμε οι περισσότεροι ως ελεύθερα γεύματα, δεν είναι καθόλου η πραγματικότητα για τους αθλητές. Η παρέκκλιση από το αυστηρό διατροφικό τους πλάνο για την απώλεια βάρους/λίπους, δε σημαίνει καθόλου ότι είναι απόλυτα ελεύθεροι να επιλέξουν το γεύμα τους. Αντίθετα, ακόμα και τα cheat meals που κάνουν είναι και πάλι σχεδιασμένα με μέτρηση θερμίδων και συστατικών. Ο στόχος των cheat meals/days στους αθλητές είναι να προσφέρουν αυτό που οι επιστήμονες αναφέρουν ως “refeed” (ανατροφοδότηση) στον οργανισμό, με στόχο να τον βγάλουν από τη στασιμότητα των καύσεων. 

Πώς μπορεί όντως να σε βοηθήσει η τακτική των cheat meals/days;

Εκεί που μάλλον μπορεί να σε βοηθήσει η τακτική των ελεύθερων γευμάτων είναι σε  ψυχολογικό επίπεδο. Το να «ξεκλέψεις» ένα ή περισσότερα γεύματα από το διατροφικό σου πλάνο μπορεί να σε ανακουφίσει από τη στέρηση, που ενδεχομένως έχεις νιώσει. Κάτι που δεν είναι καθόλου αμελητέο, ιδιαίτερα όταν είσαι σε δίαιτα για αρκετές εβδομάδες. Είναι φυσιολογικό να έχεις νιώσει «λαχτάρα» για αγαπημένες παρασπονδίες. Έτσι, το να εντάξεις στο πρόγραμμά σου μια ημέρα που θα κάνεις ελεύθερα γεύματα, ίσως σε βοηθήσει μετά να συνεχίσεις να οδεύεις δυναμικά προς τον στόχο σου. 

Εδώ είναι όμως 2 σημεία που πρέπει να προσέξεις:

  •     Δες το ως ανταμοιβή: να αντιμετωπίσεις δηλαδή αυτή την ελευθερία επιλογής ως ανταμοιβή για την προσπάθεια που έχεις κάνει. Απόλαυσε το φαγητό σου, χωρίς να νιώσεις ενοχές ή άλλα αρνητικά συναισθήματα. Το πώς αντιλαμβάνεσαι τη σπουδαία θρεπτική αξία, αλλά και την απόλαυση του φαγητού, είναι πολύ σημαντικό για να έχεις, μακροπρόθεσμα, μια υγιή σχέση με την τροφή.
  •     Δες το ως μέρος του πλάνου: να το σκεφτείς ως ένα ευχάριστο διάλειμμα που αποτελεί μέρος του προγράμματός σου για να φτάσεις στον τελικό στόχο. Μια στάση και όχι το τέλος στη διαδρομή. Αυτό θα σε βοηθήσει να μην παρασυρθείς παραπάνω από όσο πρέπει, για παράδειγμα να οδηγηθείς σε φαινόμενα υπερφαγίας που θα σε βγάλουν από την πορεία προς τον στόχο σου. 

Calorief:  Ιδανικός Συνδυασμός σε cheat meals/cheat days!

Αν τελικά αποφασίσεις να εντάξεις – με μέτρο – την τακτική των ελεύθερων γευμάτων στο διατροφικό σου πλάνο, το Calorief αποτελεί ιδανικό συμπλήρωμα. Με φυσικά συστατικά, που θα σε βοηθήσουν να παραμείνεις εντός στόχου, ακόμα και όταν κάνεις cheat meals/days. Εκτός από τακτική χρήση, που θα σε βοηθήσει να φτάσεις πιο εύκολα και γρήγορα στον στόχο σου, μπορείς να το πάρεις και περιστασιακά.

Μάθε περισσότερα

  1. Martínez-Gómez MG, Roberts BM. Metabolic Adaptations to Weight Loss: A Brief Review. J Strength Cond Res. 2022 Oct 1;36(10):2970-2981. doi: 10.1519/JSC.0000000000003991.
  2. Peos JJ, Norton LE, Helms ER, Galpin AJ, Fournier P. Intermittent Dieting: Theoretical Considerations for the Athlete. Sports (Basel). 2019 Jan 16;7(1):22. doi: 10.3390/sports7010022.
  3. Kuijer RG, Boyce JA. Chocolate cake. Guilt or celebration? Associations with healthy eating attitudes, perceived behavioural control, intentions and weight-loss. Appetite. 2014 Mar;74:48-54. doi: 10.1016/j.appet.2013.11.013. 
  4. Murray SB, Pila E, Mond JM, Mitchison D, Blashill AJ, Sabiston CM, Griffiths S. Cheat meals: A benign or ominous variant of binge eating behavior? Appetite. 2018 Nov 1;130:274-278. doi: 10.1016/j.appet.2018.08.026.
  5. Escalante, Guillermo & Campbell, Bill & Norton, Layne. (2020). Effectiveness of Diet Refeeds and Diet Breaks as a Precontest Strategy. Strength and Conditioning Journal. Publish Ahead of Print. 1. 10.1519/SSC.0000000000000546. 
  6. Ganson KT, Cunningham ML, Pila E, Rodgers RF, Murray SB, Nagata JM. Characterizing cheat meals among a national sample of Canadian adolescents and young adults. J Eat Disord. 2022 Aug 6;10(1):113. doi: 10.1186/s40337-022-00642-6.
  7. Conason A. The Influence of Dieting (Hedonic Deprivation) on Food Intake, How It Can Promote Hedonic Overeating, and Mindful-Eating Interventions,  Hedonic Eating: How the Pleasurable Aspects of Food Can Affect Our Brains and Behavior. 2015; Oxford Academic.
Στόχος η απώλεια βάρους;
Πέτυχέ τον με Calorief.