Μεταβολικό Σύνδρομο και Περιττό Βάρος. Ποια είναι η σχέση τους;
Αν παράλληλα με τα περιττά κιλά σε προβληματίζουν μεταβολικές διαταραχές, όπως ο Διαβήτης τύπου 2 ή/και η Δυσλιπιδαιμία, σίγουρα δεν είσαι μόνος. Οι διαταραχές των αυξημένων επιπέδων γλυκόζης, χοληστερόλης, και τριγλυκεριδίων, είναι στενά συνδεδεμένα με την ύπαρξη περιττών κιλών.
Σε αυτό το άρθρο, θα βρεις κάποια βασικά στοιχεία για το λεγόμενο Μεταβολικό Σύνδρομο και τη σχέση του με το βάρος σώματος. Ακόμα θα γνωρίσεις για τον ρόλο του Calorief σε αυτά τα ζητήματα.
Διαβήτης τύπου 2 και Δυσλιπιδαιμία: Η σχέση τους με το Περιττό Βάρος
Το Μεταβολικό Σύνδρομο είναι ένα σύνολο μεταβολικών διαταραχών που συνυπάρχουν, ακόμα κι αν όχι όλες, ταυτόχρονα:
- Περιττό Βάρος, ιδιαίτερα το λεγόμενο συσσωρευμένο κοιλιακό-σπλαχνικό λίπος
- Αυξημένες τιμές Γλυκόζης (ινσουλινο-αντίσταση/Διαβήτης τύπου 2)
- Δυσλιπιδαιμία (αυξημένες τιμές Χοληστερόλης, LDL, ή/και τριγλυκεριδίων, μειωμένη HDL)
- Υπέρταση, δηλαδή αυξημένη αρτηριακή πίεση
Οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι πρόκειται για διαταραχές που σχετίζονται πολύ στενά ως προς την αιτιολογία τους. Μάλιστα, δεν είναι σαφές ποια είναι η ρίζα του προβλήματος, και ίσως τελικά πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο που ξεκινάει ανάλογα με τον κάθε οργανισμό από διαφορετική αρχή. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η μια διαταραχή μπορεί να οδηγήσει στην άλλη, και ότι σπουδαίο ρόλο παίζει η φυσική πρόληψη και διαχείρισή τους (1).
Ο Φαύλος Κύκλος των Μεταβολικών Διαταραχών
Περιττό Βάρος-Λίπος
Το περιττό βάρος είναι αποτέλεσμα του θετικού ενεργειακού ισοζυγίου. Με απλά λόγια, όταν καταναλώνεις περισσότερη ενέργεια (θερμίδες) από αυτή που χρειάζεται ο οργανισμός σου, τότε αυτή θα αποθηκευτεί κυρίως ως λίπος. Αυτό συσσωρεύεται σε λιποκύτταρα (με τη μορφή τριγλυκεριδίων). Όταν το αποθηκευμένο λίπος υπερβεί τις δυνατότητες αποθήκευσης θα αρχίσει να συσσωρεύεται ως έκτοπο λίπος και σε άλλα όργανα, όπως το ήπαρ. Ακόμα, όταν ο λιπώδης ιστός είναι πέραν του φυσιολογικού, δυσλειτουργεί επηρεάζοντας τον μεταβολισμό ινσουλίνης-γλυκόζης, αλλά και λιπιδίων,οδηγώντας συχνά σε Διαβήτη τύπου 2 και Δυσλιπιδαιμία.
Αντίσταση στην Ινσουλίνη -Προδιαβήτης, Διαβήτης τύπου 2
Η γλυκόζη αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας των κυττάρων, τα οποία την προσλαμβάνουν μέσω των σημάτων ορμόνης που παράγεται από το πάγκρεας της ινσουλίνης. Η υπερβολική κατανάλωση απλών υδατανθράκων (πλούσιων σε απλά σάκχαρα, όπως τα λευκά άλευρα και η ζάχαρη) μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στα σήματα της ινσουλίνης με αποτέλεσμα η περίσσεια γλυκόζης που δεν μπαίνει στα κύτταρα να αποθηκευτεί ως λίπος. Έτσι, άτομα με ινσουλινοαντίσταση, προ-Διαβήτη, ή Διαβήτη τύπου 2, μπορεί να είναι πιο ευάλωτα στο περιττό βάρος και λίπος. Ταυτόχρονα, οι αυξημένες τιμές γλυκόζης στο αίμα μπορούν να βλάψουν με διάφορους τρόπους την υγεία (2).
Δυσλιπιδαιμία
Η Δυσλιπιδαιμία είναι μια διαταραχή στο μεταβολισμό των λιπιδίων που παρουσιάζεται συχνά με την ύπαρξη περιττού βάρους και λίπους. Εκδηλώνεται με αυξημένα επίπεδα Ολικής Χοληστερόλης, LDL, ή/και Τριγλυκεριδίων και σχετίζεται με την υψηλή κατανάλωση κορεσμένων κυρίως λιπαρών (π.χ. κόκκινο κρέας, πλήρη γαλακτοκομικά, ζωικό βούτυρο κ.α.), απλών υδατανθράκων, και την έλλειψη άσκησης.
Να προσθέσουμε ότι η συσσώρευση λίπους στο ήπαρ (Μη Αλκοολική Λιπώδης Διήθηση) είναι ένα επιπρόσθετο μεταβολικό θέμα που συναντά κανείς συχνά ως συνάρτηση της διατροφής και των παραπάνω διαταραχών στο μεταβολισμό λιπιδίων-γλυκόζης (3-5).
Υπέρταση
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση σχετίζεται με διάφορους τρόπους με το περιττό βάρος, την περίσσεια γλυκόζης, και τη δυσλιπιδαιμία, που επηρεάζουν σε δυσλειτουργία της ισορροπίας νερού-άλατος και τη συσταλτικότητα των αγγείων (6).
Απώλεια Βάρους και Μεταβολικό Σύνδρομο
Αν έβαλες στόχο να χάσεις το επιπλέον βάρος, τα καλά νέα είναι ότι αυτό θα σε βοηθήσει και στη διαχείριση των μεταβολικών παραμέτρων που αναφέραμε. Η απώλεια περιττών κιλών αποτελεί τον πυλώνα των συστάσεων στα άτομα που έχουν μεταβολικό σύνδρομο. Ο ιδανικός συνδυασμός, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφής και η τακτική φυσική άσκηση.
Ειδικά όσον αφορά τη διατροφή, φαίνεται ότι δεν υπάρχει μια “τέλεια” δίαιτα για την απώλεια κιλών (7-9).
Όπως περιγράψαμε αναλυτικά σε άλλο άρθρο, το θερμιδικό έλλειμμα είναι το κλειδί για την απώλεια κιλών, ανεξάρτητα από το μοντέλο δίαιτας που θα επιλέξει. Όταν όμως έρχεται στο πλάνο το θέμα των μεταβολικών διαταραχών, τότε τα πράγματα ίσως διαφοροποιούνται.
Σύμφωνα με τον κανόνα του θερμιδικού ελλείμματος, η μείωση των θερμίδων σε σχέση με αυτές που καταναλώνει ο οργανισμός σου θα οδηγήσει αδιαμφισβήτητα στην απώλεια κιλών. Ακόμα κι αν αυτές οι θερμίδες που δίνεις στον οργανισμό σου προέρχονται από μη θρεπτικά, μη υγιεινά τρόφιμα, όπως η ζάχαρη και τα λιπαρά. Αυτό όμως, μακροπρόθεσμα, θα έχει συνέπειες στους μεταβολικούς παράγοντες που αναλύσαμε. Ιδιαίτερα όσον αφορά την αντίσταση στην ινσουλίνη, αν ήδη προϋπάρχει, ενδεχομένως θα σε δυσκολέψει και στην απώλεια του περιττού βάρους λόγω της εμπλοκής της στην αποθήκευση λίπους αλλά και στο αίσθημα πείνας.
Επομένως, για υγιή και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα στην απώλεια περιττών κιλών, καλό είναι να λαμβάνεις υπόψη σου και τις μεταβολικές παραμέτρους γλυκόζης-λιπιδίων.
Η Βοήθεια της Φύσης στο Μεταβολικό Σύνδρομο
Εκτός από τη διατροφή και την άσκηση, η φύση σου προσφέρει διάφορες φυτικές ουσίες που μπορούν να βοηθήσουν ως μέρος της φυσικής προσέγγισης του Μεταβολικού Συνδρόμου:
Morus alba (Λευκή Μουριά), Berberis aristata, και Γαϊδουράγκαθο, είναι ευρέως μελετημένα σε κλινικές μελέτες. Αυτά τα φυτικά εκχυλίσματα φαίνεται ότι παρουσιάζουν πολύπλευρες δράσεις σε διάφορες παραμέτρους του Μεταβολικού Συνδρόμου.
Το Morus alba συμβάλλει στη μείωση της απορρόφησης γλυκόζης από τους υδατάνθρακες, βοηθώντας έτσι στο ενεργειακό έλλειμμα που είναι απαραίτητο για την απώλεια βάρους. Επιπλέον φαίνεται ότι βοηθάει στη γενικότερη βελτίωση του μεταβολικού προφίλ της γλυκόζης και των λιπιδίων στο αίμα (10-13).
Επίσης, οι έρευνες έχουν δείξει ότι το Berberis aristata και το Γαϊδουράγκαθο, χάρη κυρίως στην περιεκτικότητά τους σε Βερβερίνη και Σιλυμαρίνη αντίστοιχα, έχουν σημαντικές ιδιότητες που συμβάλλουν στη βελτίωση της ινσουλινοαντίστασης, τη μείωση της συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ, και των λιπιδίων στο αίμα (14-17).
Το Calorief είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει εκχυλίσματα υψηλής ποιότητας: Morus alba, Berberis aristata, και Γαϊδουράγκαθο. Σχεδιάστηκε με στόχο να συμπληρώσει με φυσικό τρόπο την προσπάθειά να πετύχεις το στόχο σου ενάντια στο Μεταβολικό Σύνδρομο.
- Saklayen MG. The Global Epidemic of the Metabolic Syndrome. Curr Hypertens Rep. 2018 Feb 26;20(2):12. doi: 10.1007/s11906-018-0812-z.
- Malone JI, Hansen BC. Does obesity cause type 2 diabetes mellitus (T2DM)? Or is it the opposite? Pediatr Diabetes. 2019 Feb;20(1):5-9. doi: 10.1111/pedi.12787.
- Vekic J, Zeljkovic A, Stefanovic A, Jelic-Ivanovic Z, Spasojevic-Kalimanovska V. Obesity and dyslipidemia. Metabolism. 2019 Mar;92:71-81. doi: 10.1016/j.metabol.2018.11.005.
- Bjornstad P, Eckel RH. Pathogenesis of Lipid Disorders in Insulin Resistance: a Brief Review. Curr Diab Rep. 2018 Oct 17;18(12):127. doi: 10.1007/s11892-018-1101-6.
- Milić S, Lulić D, Štimac D. Non-alcoholic fatty liver disease and obesity: biochemical, metabolic and clinical presentations. World J Gastroenterol. 2014 Jul 28;20(28):9330-7. doi: 10.3748/wjg.v20.i28.9330.
- Stanciu S, Rusu E, Miricescu D, Radu AC, Axinia B, Vrabie AM, Ionescu R, Jinga M, Sirbu CA. Links between Metabolic Syndrome and Hypertension: The Relationship with the Current Antidiabetic Drugs. Metabolites. 2023 Jan 5;13(1):87. doi: 10.3390/metabo13010087.
- Sandouk Z, Lansang MC. Diabetes with obesity--Is there an ideal diet? Cleve Clin J Med. 2017 Jul;84(7 Suppl 1):S4-S14. doi: 10.3949/ccjm.84.s1.02.
- Thom G, Lean M. Is There an Optimal Diet for Weight Management and Metabolic Health? Gastroenterology. 2017 May;152(7):1739-1751. doi: 10.1053/j.gastro.2017.01.056.
- Castro-Barquero S, Ruiz-León AM, Sierra-Pérez M, Estruch R, Casas R. Dietary Strategies for Metabolic Syndrome: A Comprehensive Review. Nutrients. 2020 Sep 29;12(10):2983. doi: 10.3390/nu12102983.
- Thondre PS, Lightowler H, Ahlstrom L, Gallagher A. Mulberry leaf extract improves glycaemic response and insulaemic response to sucrose in healthy subjects: results of a randomized, double blind, placebo-controlled study. Nutr Metab (Lond). 2021 Apr 15;18(1):41. doi: 10.1186/s12986-021-00571-2.
- Wang R, Li Y, Mu W, Li Z, Sun J, Wang B, Zhong Z, Luo X, Xie C, Huang Y. Mulberry leaf extract reduces the glycemic indexes of four common dietary carbohydrates. Medicine (Baltimore). 2018 Aug;97(34):e11996. doi: 10.1097/MD.0000000000011996.
- Chen S, Xi M, Gao F, Li M, Dong T, Geng Z, Liu C, Huang F, Wang J, Li X, Wei P, Miao F. Evaluation of mulberry leaves' hypoglycemic properties and hypoglycemic mechanisms. Front Pharmacol. 2023 Apr 6;14:1045309. doi: 10.3389/fphar.2023.
- Mahboubi M. Morus alba (mulberry), a natural potent compound in management of obesity. Pharmacol Res. 2019 Aug;146:104341. doi: 10.1016/j.phrs.2019.104341.
- Xu X, Yi H, Wu J, Kuang T, Zhang J, Li Q, Du H, Xu T, Jiang G, Fan G. Therapeutic effect of berberine on metabolic diseases: Both pharmacological data and clinical evidence. Biomed Pharmacother. 2021 Jan;133:110984. doi: 10.1016/j.biopha.2020.
- Ye Y, Liu X, Wu N, Han Y, Wang J, Yu Y, Chen Q. Efficacy and Safety of Berberine Alone for Several Metabolic Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. Front Pharmacol. 2021 Apr 26;12:653887. doi: 10.3389/fphar.2021.653887.
- Hadi A, Pourmasoumi M, Mohammadi H, Symonds M, Miraghajani M. The effects of silymarin supplementation on metabolic status and oxidative stress in patients with type 2 diabetes mellitus: A systematic review and meta-analysis of clinical trials. Complement Ther Med. 2018 Dec;41:311-319. doi: 10.1016/j.ctim.2018.08.010.
- Tajmohammadi A, Razavi BM, Hosseinzadeh H. Silybum marianum (milk thistle) and its main constituent, silymarin, as a potential therapeutic plant in metabolic syndrome: A review. Phytother Res. 2018 Oct;32(10):1933-1949. doi: 10.1002/ptr.6153.